In de zomer van 2004 hebben we een prachtige tocht gemaakt van Wenen naar Nice waarbij we door Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland, Italië en Frankrijk zijn gekomen. We reden eerst een deel langs de Donau, daarna via de Salzkammergut naar Berchtesgaden en de Duitse meren in Beieren. Dan over de Achenpas en Fernpas naar de Tiroler alpen. Het hoogtepunt was de klim over de Stelvio (waar we op de top in een hotel hebben geslapen) waarna we via de meren in het noorden van Italië naar de Franse Alpen reden waar we langs de Mont-Blanc naar het hoogste punt van deze tocht reden: de Col de L'Iseran. Vervolgens opnieuw naar Italië en tenslotte via Briançon naar Nice over de Col d'Allos en door de Gorge du Verdon. Heen – en terugreis deden we met de fietsslaapbus.
Deze vakantie hebben we voor het eerst ook een deel van het traject gebruik gemaakt van de trein om een gevaarlijk en onfietsbaar deel van de route te overbruggen: de Aostavallei in de richting van de Mont-Blanc.
In totaal hebben we 2000 kilometer gefietst en 150 kilometer met de trein gedaan. We hebben 34.000 hoogtemeters onder de trappers zitten. We hebben 28 fietsdagen gebruikt en zijn van 16 augustus tot 15 september onderweg geweest.

De St. Jozefsdom bekijkend

17 augustus, 68 km.
De bus is al om 9u in Wenen, we zijn 3 uur vóór op schema! De bus heeft zijn stopplaats even buiten het centrum. Na de fiets te hebben opgetuigd en afscheid te hebben genomen van de anderen, rijden we eerst naar het centrum van Wenen. Er liggen goede fietspaden, we passeren de Donau en gaan naar de St. Jozefsdom. Daarbij komen we langs het grote reuzenrad bij het Prater (bekend door Orson Welles' 'The Third Man'). Als we genoeg van Wenen hebben geproefd gaan we op zoek naar het Donaufietspad waarlangs we de komende dagen in de richting van Linz zullen rijden. Het fietspad is goed aangegeven en we rijden langs het kanaal de stad uit. We gebruiken de gids van Bikeline: Donaufietspad van Passau naar Wenen.

Langs de oever van de Donau

18 augustus, 99 km.
We staan vroeg op, de zon staat al weer flink te stralen en dat blijft zo tot we 's-avonds om 19u bij 28° in Ybbs aan de Donau op een terras zitten te eten. Overdag wordt het 32°. Aan het ontbijt ontmoeten we de andere gasten, een jong stel dat van Passau naar Wenen fietst en een ouder echtpaar dat hier aan het wandelen is. Als we om 8.40u wegrijden is het 21°. We rijden eerst een stuk over de zuidoever en passeren daarbij de enige kerncentrale die ooit in Oostenrijk is gebouwd, maar nooit in gebruik is genomen na heftige (en doeltreffende) akties van de milieubeweging. Het is erg rustig op het pad, en we komen vrijwel niemand tegen.

Bij Altenwört steken we bij de sluizen de Donau over en rijden dan over de noordoever naar Krems, een wat groter plaatsje, maar de route voert vrijwel steeds over fietspaden. Er zijn overigens vrij veel waterkrachtcentrales in de Donau, waarbij iedere keer een verval van een meter of 10 wordt overbrugd. Wij passeren op het traject dat wij rijden 5 keer een sluizenstelsel cq. waterkrachtcentrale. Na Krems gaan we de Wachau in. Hier bestaan de oevers uit heuvels vol wijngaarden, de fietsroute blijft echter vrij dicht bij de rivier zodat er nauwelijks geklommen moet worden. Alleen bij Dürnstein zit een stevige heuvel (vooral vanaf de andere kant gezien, we zien vrijwel iedereen er tegenop lopen!), en daar houden we even pauze met mooi uitzicht over de rivier.
Er is inmiddels veel verkeer: fietsers op het pad die ons tegemoet rijden en veel auto's op de weg waar we langsrijden. We kunnen echter goed doorrijden, waarbij het erg leuk is dat de route steeds door de stillere gedeelten van de kleine dorpjes voert die we passeren. Het autoverkeer wordt er netjes omheen geleid en wij rijden in de rust. De hele Donau fietsroute is overigens goed gemarkeerd en het volgen van de bordjes met aanwijzingen gaat vlekkeloos.

Fietsmuseum in Ybbs. Deze fietsenstapel dient als blikvanger.

19 augustus, 111 km.
We staan vroeg op, eten een heerlijk ontbijt met vers gebakken brood en rijden om 8u weg bij een temperatuur van 19°, we doen eerst nog even boodschappen voor we over de kade het dorp verlaten. We passeren de mooie fietsentoren die bij het fietsmuseum staat opgesteld, maar het museum is echter nog niet open en wij rijden over de zuidoever in de richting van de Tiefenbach. Het fietspad ligt mooi beschut en dat is bij de vrij stevige tegenwind wel prettig. Bovendien staat de zon genadeloos te schijnen en wordt het alweer snel warm. We hebben steeds een mooi gezicht op de rivier waarop ook nog toeristenboten rondvaren, alhoewel daar niet veel passagiers meer op zitten. We zien er ook wel eens fietsen op staan, dus dat is ook nog een mogelijkheid om op een gegeven moment een deel van de route af te leggen. Wij steken bij Oberbergen de rivier weer over, blijven de rivier volgen om dan een afslag landinwaarts te maken waarbij we door een mooi, glooiend boerenlandschap naar Mettensdorf rijden voor we weer terugkeren bij de rivier, waarna we een lang stuk over de oever rijden. Het is inmiddels weer drukker geworden en er wordt veel gefietst! Bij Au is een groot recreatiegebied waar we een tijdje zitten te genieten van het uitzicht op de rivier en het heerlijke weer terwijl we onze lunch wegwerken. We ontmoeten hier ook een tandem-echtpaar uit Zwitserland. Zij zijn met de trein gekomen en rijden nu een soort lus langs de oevers. Wij rijden door naar Mauthausen waar we het pontje over de Donau nemen waarna we langs de prachtige oever en over een mooie bosweg naar Enghagen en Kronau rijden waar de splitsing in het Donaufietspad voor ons het einde is voor het deel langs de Donau. We hebben 237 km langs de oevers gereden. Het is inmiddels 32° geworden als wij over de Brucknerradweg naar Markt St. Florian rijden, het plaatsje waar de componist Bruckner begraven is. We rijden vanaf nu vaker over wegen die we moeten delen met de autorijders en dan valt op dat er in Oostenrijk zeer snel wordt gereden, dat is wel even opletten, want er is soms niet veel ruimte op de smalle wegen.

20 augustus, 57 km.
Het is grijzig weer als we opstaan en bij het vertrek om 8u valt de eerste regen, niet hard, het is meer drizzel. We moeten even zoeken naar de juiste weg, er moet een fietspad langs de rivier lopen, maar dat weten we niet te vinden en er zijn ook geen bordjes. We volgen daarom maar de weg langs de rivier en komen bij een prachtig bos uit met een erg mooi pad dat eigenlijk alleen voor wandelaars is, maar dat gebruiken we toch maar en rijden op die manier lekker droog onder een dicht bladerdak. Tenslotte belanden we op de verharde weg en daar staan ook de bordjes die ons de juiste weg wijzen. Op de kaart die we nu gebruiken staan veel fietsroutes ingetekend, maar die volgen vaak wel de normale wegen, het gaat dus niet om speciale fietspaden. Daar verkeken we ons wel eens op. Het is een mooi, landschappelijk gebied met veel boerderijen, open land en bossen en er valt – zelfs in de lichte regen – mooi te fietsen. We belanden in Edt bij Lambach voor een kop koffie en daar bezoekt Jonne een arts, ze blijkt een flinke blaasontsteking te hebben!

21 augustus, 68 km.
We staan vandaag later op omdat het weer niet erg best lijkt te worden en dat komt uit: als we om 10:15u vertrekken regent en stortregent het tegelijk! Het is 15°. Vanuit Altmünster kun je via de klim over de Grossalm (829m) snel bij de Attersee komen, maar onder deze omstandigheden is dat geen aantrekkelijke tocht, daarom gaan we via een andere route die ons eerst naar Ebensee voert. Langs het meer loopt de Salzkammergut Radweg en die gaan we maar volgen, maar het komt erop neer dat je meestal gewoon op de stoep moet rijden, een vrij smalle stoep op sommige plaatsen, waardoor een fiets met bagage er niet comfortabel op rijdt. We blijven een keer flink in de struiken haken en kunnen ternauwernood voorkomen dat we op de straat vallen! (We wegen met alles erop en eraan 180 kg!)
Bij Traunkirchen hebben we een paar stukken waarbij we om de tunnels in de hoofdweg heenrijden en daar is het lekker rustig. Het verkeer op de hoofdweg raast onophoudelijk door, de regen houdt standvastig aan! Bij Ebensee slaan we af naar Langwies, de route langs de rivier de Traun. Soms een stukje door mooi bos, vaker op een fietspad langs de hoofdweg. De regen klettert vrolijk door en wij karren vrolijk door tot we bij de afslag (weg 153) naar de Attersee aankomen waar we een flinke lunchpauze in een bushuisje inlassen. Ook kunnen we daar een beetje opdrogen en de regenkleding laten uitdampen, want het volgende stuk komt het eerste stuk serieus klimwerk van deze tocht eraan en daar kunnen we dan meteen ervaren of het nieuwe lichtere verzet op deze fiets zin heeft.

Tot nu toe was 28 x 30 ons lichtste verzet (28 vóór wel te verstaan!), maar op onze vorige grote tocht in de Pyreneeën in 2003 merkten we dat – vooral bij de steilere óf de langere beklimmingen – het ons zwaarder begon te vallen en dus heb ik een 34 gemonteerd. Het lijkt niks, 4 tandjes verschil, maar het bleek enorm te schelen en deze hele vakantie konden we de ook de zwaardere stukken lekker door trappen. Overigens heeft de vele regen tot gevolg dat mijn fietscomputer het slecht – of niet – doet. Hij maakt geen contact meer. Droogwrijven van de contacten geeft verbetering, maar het water weet toch weer tussen teller en houder te dringen met opnieuw uitval tot gevolg.

Als we voldoende uitgerust zijn en de buik weer volgegeten hebben, gaan de regenpakken weer aan en beginnen we aan een mooi deel van deze etappe. Het is erg rustig op deze weg die door een bosrijke omgeving gaat en zelfs in de regen en met het klimmen erbij is het een ontspannende tocht. Het gedeelte dat we moeten klimmen is zo'n 5 km lang en varieert tussen de 7% – 10%. Dan gaan we over de mooie, regelmatige en licht dalende weg naar Weissenbach Am Attersee. Daarbij kunnen we flink opschieten en zijn we snel bij het meer.

23 augustus, 88 km.
In mijn oorspronkelijke reisplan was vandaag bedoeld als rustdag bij de Königssee waar we zouden gaan wandelen. Maar het weer is zo mooi om te fietsen dat we besluiten – na een bezoek aan het meer met een hoog Valkenburggehalte – om door te gaan. We zullen wel zien waar we stoppen; we liggen nu één dag vóór.

In onze vorige grote vakantie hadden we dat ook een keer waarop prompt de volgende dag een vóórtandwiel brak en we die dag winst meteen weer kwijt waren. Zou dat hier ook gebeuren?
Als we om 8.45 wegrijden is het nog fris en hebben we bodywarmer en lange broek nog wel nodig. De afdaling is zeer, zeer steil en dendert maar door: 12%, 14%, 18% – de remmen roken! In Unterau sluiten we aan op de B305 naar Berchtesgaden, rijdend over het fietspad langs de rivier.
We trekken de warme kleren weer uit en rijden meteen door naar de Königssee, waar mogelijk het fietspad/fietsroute nemend. Het Kehlsteinhuis is op zijn 1820m hoge top steeds goed te zien.
Bij de Königssee kijken we even rond tussen de vele toeristen (het heeft ook wel iets weg van de Cirque du Gavarnie), drinken koffie met gebak én uitzicht op het meer en gaan dan via Schönau weer naar de 305 waarover we richting Ramsau rijden. Deze weg is de Deutsche Alpenstrasse en dat geeft al aan waar hij door– en overheen voert en dat er veel verkeer zal zijn, maar tot nu toe valt het nog wel mee en kunnen we rustig fietsen. →

24 augustus, 99 km.
Het is grijs en bewolkt als we opstaan en als we om 8.40u wegrijden doen we tegen de kou onze jasjes aan. De regen die tijdens het ontbijt viel, zet niet door. Naar Kössen dalen we Oostenrijk weer in door een mooie kloof en gaan dan naar de Walchsee toe, klimmen en dalen, stukken vlak en ook weer over de Mozart fietsroute, ter ere waarvan we in een supermarkt "Mozart Kugeln" kopen, een lekkernij van chocolade, marsepein en nootjes. We houden tegenover de Grüberberg koffiepauze met uitzicht op een enorme zomerrodelbaan, waar mensen op kleine sleetjes met enorme vaart in stalen goten naar beneden komen donderen. We dalen dan stevig naar Niederndorf, passeren de Inn en in Oberaudorf slaan we rechtsaf het Inndal in. Zorg dat je de afslag ná de spoorweg neemt. We rijden weer in Duitsland over een prachtige, stille bosweg door een licht golvend landschap naar Brannenburg, kopen daar een mooie fietskaart en gaan dan over ideale fietspaden en routes (die op die kaart staan aangegeven) naar Bad Feilnbach en Au. Tot dat moment is het weer steeds goed geweest met zon en flinke opklaringen, maar in Au begint het te druppelen en daarna zelfs stortregenen! →

26 augustus, 25 km per trein.
Het is grijs, grauw en er valt veel regen zoals voorspeld. Wat zullen we doen? We hebben wat reserve opgebouwd in tijd en zouden hier kunnen blijven, maar we willen eigenlijk ook wel verder, al is het maar een klein stukje. Bij het ontbijt vertelt een van de andere gasten dat we bv. ook de trein zouden kunnen nemen en dat lijkt ons wel wat.
We pakken in, trekken regenkleding aan en gaan naar het station. Er blijkt een grenstrein te rijden die tussen Garmisch en Kempten rijdt. Het is eigenlijk meer een soort metro-achtige trein en hij wordt veel gebruikt. Er is ook veel om te doen geweest toen de lijn dreigde te verdwijnen. Hij is echter in ere hersteld en wij rijden ermee naar Ehrwald. Voor €8,40 kunnen wij samen mee en de fiets mag voor niets! (Hoor je dat NS?).
Om 10.04 vertrekt de trein en 20 minuten later zitten we 300 meter hoger en 20 km verder in Ehrwald, een vakantiedorp aan de voet van de Zugspitze (de hoogste berg van Duitsland – 2962m), maar daar zien we helemaal niets van door de dichte bewolking waar nog steeds veel regen uitvalt.
Langs de spoorbaan en de weg ligt trouwens een goed fietspad, ik ben alleen niet zeker of dat het hele traject zo is, tot de grens is het in ieder geval aanwezig en van goede kwaliteit.

Uitzicht op Prutz.

27 augustus, 66 km.
Er zijn al veel blauwe stukken zichtbaar als we opstaan en de zon is al goed aan het werk, maar als we om 9.20u wegrijden, moeten de regenpakken weer aan ivm. een miezerbui. Gelukkig is dat over als we in Biberwier zijn en daar gaan de regenbroeken uit en 3 km verder ook de jasjes. Het belangrijkste struikelblok voor vandaag is de Fernpass. De weg heeft tot aan de tunnelaansluiting (met verkeer uit Reutte) een fietspad en het is rustig, maar daarna is het vervelend druk. De eenrichtingsverkeer-tunnel braakt steeds een pluk verkeer uit dat vrij hard langs komt rijden en veel ruimte is er voor ons niet. In Rasthaus Zugspitze (vrijwel op de pashoogte) rusten we uit bij een flinke bak warme chocolademelk en kijken even hoe we nu de Zugspitze wel kunnen zien liggen. De klim is niet steil maar we hebben geen eigen vluchtstrook en het verkeer maakt het vervelend: Stinkende auto's, vrachtwagens, motoren, campers, caravans en bussen! Dat zal tot aan Imst zo blijven, alhoewel de omleiding rond de tunnel bij Nassereith ons weer wat rust geeft. Op de kaart die ik bij me heb is niet te zien dat er in het dal naar Imst toe ook een rustige weg langs de rivier loopt. Wij komen daar pas achter vlak vóór we Imst binnenrijden! Als je hier ooit bent, sla dan zo snel mogelijk voorbij Nassereith van de hoofdweg af. Wij hebben even genoeg van de drukte en houden in het centrum op het pleintje bij de VVV een flinke pauze. Dan moeten we Imst uitdalen naar de hoofdweg in het dal, we steken de Inn over en klimmen dan over de 902A naar de Pillerhöhe, een erg mooie klim over een rustige weg; zeker na Wenns is er vrijwel geen verkeer meer.

29 augustus, 37 km.
We zitten op 907m hoogte en moeten naar 2757m, 1850 meter hoogteverschil en tot nu toe hebben we dergelijke afstanden altijd in twee etappes proberen te doen. Bij de beklimming van de Pico Veleta kon dat niet en moesten we 1800 meter hoogteverschil wegwerken, grotendeels over een onverhard keienpad. Dat deden we op twee ATB's en bovendien waren we 10 jaar jonger. Voor vandaag weten we nog niet hoe het gaat lopen, het plan is om naar Trafoi te fietsen op ruim 1500m hoogte en dan daar een hotel te nemen, zodat we de volgende dag de restklim kunnen doen. ↓

Een moment van bezinning tijdens de inspannende beklimming van de Stelvio.

Maar laten we eerst maar eens wegkomen uit Glurns (dat ook Glorenza heet – alle plaatsen hebben in Tirol twee namen). Om 8.20 rijden we weg met prachtig fietsweer, veel zon en blauw en over een prachtig fietspad naar Prato allo Stelvio. Het pad is gedeeltelijk onverhard en voert ook tussen de landerijen door. Daarbij kunnen we de hier opgestelde en driftig spuitende sproeiers op het land maar net ontwijken. In Prato valt niets te beleven en we beginnen meteen maar aan de klim, met de "Suldenbach" naast ons. Sneller dan verwacht zijn we al in Gomagoi – daar is ook de afslag naar Solda, een skioord – en we drinken er koffie om dan verder te klimmen naar Trafoi.

Nog 150 meter te klimmen! Het hotel op de Franzenshöhe ligt alweer 500 meter lager!

Halverwege Gomagoi en Trafoi liggen de eerste 2 van de beroemde 48 bochten die je moet nemen om op de Stelvio te komen: bocht 48 en 47 op 1450m hoogte en in Trafoi zelf stoppen we bij bocht 46 (1533m) om wat uitgebreider te eten en te kijken wat we zullen doen. We zitten voor het hotel van Gustav Thöni, een skikampioen die hier (en op de Stelvio) veel hotels heeft neergezet. We zien hem ook rondlopen. Het weer is goed, de benen zijn sterk en het verkeer valt nog erg mee, dus we besluiten om door te gaan, want de Stelvio kunnen we maar beter doen onder ideale omstandigheden.
Bij de bochten 44-37 kunnen we lekker doorrijden, alleen zijn de binnenbochten zo kort en steil en de tandem te lang, dat we die steeds vaker lopend nemen, vooral ook omdat de motorrijders nu zijn losgebarsten. Die maken het hele traject bij vlagen uiterst onaangenaam omdat ze volkomen zinloos op volle kracht de stukjes tussen de bochten willen doen om dan bij die bocht weer bijna stil te vallen. Ook zij hebben moeite om daar overeind te blijven en de meeste komen met hun voeten over de grond slepend de bochten door! Na bocht 37 volgt weer een wat langer stuk dat ons op 2000m hoogte brengt en de volgende serie bochten (tot nr. 20) komt uit bij hotel Franzenshöhe op 2189m. We fietsen rustig aan, houden veel pauzes en in de verkeers-luwe momenten is het werkelijk onvoorstelbaar mooi en stil, in een landschap dat zijn weerga niet kent. Vooral het zicht vanaf de Franzenshöhe, richting pashoogte, is zeer angstaanjagend en imponerend. Je ziet de laatste 15 bochten vrijwel allemaal boven elkaar tegen een enorme wand op liggen en de moed zinkt je in de schoenen: moet je dáár nog tegenop? Tot onze schrik zien we ook dat de lucht aardig aan het dichttrekken is en even voorbij het hotel gaat het regenen! Daar hadden we niet op gerekend. De regenpakken gaan aan want we willen toch doorgaan, naar dit hotel terugdalen kan altijd nog als het te erg zou worden.→↑

30 augustus, 95 km.
Als we vroeg opstaan schijnt de zon al aan een strakblauwe lucht. Het is zeer helder weer en 7°. Op de tafeltjes en stoelen op de terrassen ligt sneeuw en ijs dat door het personeel wordt weggeschraapt, er worden vandaag waarschijnlijk weer veel mensen verwacht. Ook de stalletjes voor de toeristen worden alweer geopend. Na het ontbijt lopen we nog wat rond om foto's te maken, het ziet er nu met het heldere ochtendlicht nog mooier uit dan gisteren.
Om 9.40u rijden we weg en om 11.15u zijn we in Bormio, maar daartussenin dalen we ruim 1500 meter door een weidenvallei met woeste bergpartijen, steile wanden, watervallen en een weg die met tientallen "tornanti" langs de hellingen naar beneden kronkelt. Soms steile stukken, maar ook langere stukken van 5%. Na de waterval bij Cantoniera liggen een paar – korte – onverlichte tunnels in het traject en daar moet je erg goed uitkijken.

Automobilisten die niet de koplampen van een tegenligger zien, snijden in zo'n tunnel alle bochten af (Italianen!) en wij worden bijna overhoop gereden door zo'n wegpiraat! Het gezwaai van Jonne achterop met een rood knipperlicht is niet echt effectief voor een tegenligger die net uit het felle daglicht komt. In de ochtendkou dalend hebben we onze windjacks hard nodig maar in Bormio is het al weer 25° en gaan we na het boodschappen doen in een stadsparkje bij de supermarkt wat zitten eten. Na Bormio dalen we straf verder, de hoofdweg (38) is voor fietsers verboden, maar de parallelweg door alle dorpjes is mooi om te fietsen en erg rustig. Het enige verwarrende punt is dat na Le Prese de borden naar Sondrio je naar de hoofdweg lijken te sturen, maar dat is niet waar, gewoon de weg oprijden die wordt aangegeven en je blijft keurig op die parallelweg.

31 augustus, 60 km.
Om 7u staan we op en zien dat de zon bezig is de wolken te verdrijven, maar tijdens het grootste deel van de etappe van vandaag blijft er bewolking en – rond de rivier – veel nevel hangen. We hebben een uitstekend ontbijt en doen nog wat boodschappen, waaronder een verloopstekker, want onze warmwaterspiraal heeft een aardestekker die in Italië nergens past.
In de LP gids staat een mooie route beschreven naar het Lago di Como en die route volgt de rivier de Adda. Er is deels een fietsroute, deels verkeersarme wegen. Het eerste deel vlak langs de rivier is erg mooi en rustig. Het pad wordt op een paar plaatsen ruw onderbroken doordat een zijstroom het pad kruist en waarbij een soort brug is gemaakt van keien met veel gaten ertussen om het water een kans te geven.
Er is een korte omleiding naar de weg toe als je plotseling voor een rivier staat die van links komt. Het pad gaat naar de hoofdweg toe en gelijk na de brug moet je weer rechtsaf langs diezelfde rivier naar het pad toe. Het moet mogelijk zijn om die rivier eerder over te steken bij de doorgang die daarvoor gemaakt lijkt te zijn, het scheelt weer een kilometer of 2, maar met de (bepakte) tandem lijkt dat niet mogelijk. 100 meter voor het fietspad abrupt stopt is een afslag naar links, een onverhard pad dwars door de maisvelden (waar de LP ook over rept) en hierover moet je, steeds rechtdoor gaand, de verharde weg zien te bereiken die naar Colorina voert.
Als je bij het fabrieksterrein aankomt kun je gewoon het asfalt rechts volgen (een soort parkeerplaats) en kom je inderdaad bij de hoofdweg uit. Door een prachtig landschap rijden we nu naar Sirta, het is nog steeds erg rustig en de temperatuur is lekker zonder felle zonneschijn. →

1 september, 82 km.
Het begint al vroeg te miezeren en te regenen en het waait stormachtig. We volgen het pad langs het meer, komen weer op de hoofdweg uit en blijven daarop rijden tot aan Menaggio. Er zitten wat tunnels in dit traject en meestal loopt de oude weg nog om de tunnel heen en is goed begaanbaar. Officieel zijn die wegen afgesloten met paaltjes/hekken aan begin en einde, maar met de fiets is het goed te doen. Sommige tunnels zijn verboden voor fietsers, maar het rare is dat er geen alternatief wordt geboden, je kunt alleen maar dóór die tunnel! In Menaggio gaan we flink klimmen in de drukte en de regen naar Croce, dat is in de regenpakken weer een leuke ervaring en eenmaal in Croce nemen we in een bar een lekkere koffiepauze om weer even bij te komen. Naar Porlezza is het opnieuw dalen, en de weg langs het meer van Lugano is erg mooi, maar het blijft steeds regenen en miezeren. In een van de dorpjes die we passeren is langs de oever, vlakbij het dorpsplein en naast de bakker, een mooie galerij met uitzicht op het meer en daar houden we een lange lunchpauze. We rijden dan in de richting van de Zwitserse grens, passeren die, klimmen verder langs de oever en dalen dan prachtig naar Lugano waar ook de zon begint te schijnen!! Wij rijden naar de oever, zoeken de VVV voor een hotelgids en laten de drukte op ons inwerken. Lugano is een internationaal georiënteerde stad, ieder tweede gebouw is een bank!

2 september, 71 km.
Optrekkende nevel en zichtbaar blauw. We ontbijten op de kamer en rijden om 8.30u weg. Rond het meer en de bergen hangt nog wat nevel. We rijden over een prachtig kustweggetje en er is nog vrijwel geen verkeer tot aan Laveno. Daar nemen we de veerboot naar Verbania, een overtocht van 20 minuten. We nemen koffie aan boord en als we aankomen nog een keer in de haven. Als je direct linksaf de brug overgaat als je het haventerrein afrijdt en dáár waar de hoofdweg naar rechts afbuigt zelf naar links afslaat, kom je op een prachtig fietspad terecht naar én om het dorp Verbania en Palanza.
Daarna is het uit met de pret en rijden we tot aan Césara door overwegend industriegebied waar een onophoudelijke stroom auto's en vrachtwagens rondrijdt die enorme wolken uitlaatgas de wereld inpompen, niet normaal meer! Het is buitengewoon vervelend fietsen en van het mooie dat er wel degelijk is, kunnen we maar weinig genieten.

Het is een mooie omgeving met veel kleurige grasvelden. Rond de aansluiting met de autostrada bij Carisio is het druk en rommelig, ook al doordat nieuwe overgangen en opritten worden aangelegd. Het is inmiddels flink heet geworden en in de schaduw van een bomengroep komen we bij en vullen de maag. Dan rijden we Salussola binnen en via de 143 naar Cavaglia. Deze weg is weer drukker maar heeft een eigen vluchtstrook waarover we goed kunnen opschieten. Nog een korte klim rond Dorzano en dan opnieuw via vluchtstrook lekker dalen naar Ivrea waar we om 14.45u aankomen.
We gaan langs de turismo, bekijken de mogelijkheden en overwegen het volgende:
We gaan via de kleine St. Bernhardpas (bij de Mont Blanc) naar Frankrijk, maar we moeten dan eerst de hele Aostavallei door.

6 september, 71 km (Chiomonte)
Strakblauw en 11°. We eten een uitstekend ontbijt en rijden om 9.15u weg met warme kleren aan om de koude buiten te houden. In Bessans zijn geen winkels – of nog dicht – dus dalen we verder, klimmen dan de Col de Madeleine over (dit is niet dé Madeleine), wat eigenlijk meer een onderbreking van de afdaling is en stoppen in Lanslevillard bij de supermarkt voor de noodzakelijke boodschappen. De zon schijnt hier volop, maar de toppen rond de Mont Cenis zijn al vanaf ons vertrek gehuld in een grote, dikke grijze wolkenmassa, terwijl de rest van de omgeving baadt in de zon! We trekken onze warme kleren weer uit en met een paar grote haarspeldbochten gaan we omhoog en de forse wind hebben we zodoende dan weer mee, dan weer tegen. Naarmate we hoger komen wordt het steeds kouder en gaat de wind stormachtig waaien. 3 meisjes op racefietsen komen ons inhalen, gekleed in uiterst luchtige fietskleding en zullen het behoorlijk koud hebben, ook al werken ze 10 keer harder dan wij! Als ze later terug komen dalen hebben ze wel wat warmers aangetrokken. De zon verdwijnt nu we hoger komen achter de dikke wolk waar we in fietsen, terwijl het dal beneden gewoon de zon volop heeft! In de laatste 2 kilometer lopen we vaker en 2 km vóór de col maakt windkracht 8-9 fietsen geheel onmogelijk.

8 september, 77 km.
Strakblauw als we om 8u wegrijden in de frisse vallei met de vesten aan over de D38 in de richting van Embrun. Bij la Roche-de-la-Rame is een 13% stuk dat we in 1995, komend uit de andere richting, in één minuut afdenderden. Dit keer lopen we een halfuur te slepen aan onze tandem, terwijl een paar fietsers ons nog weten te passeren, maar ook meer dood dan levend! We weten dat hier boven een prachtig hotelletje ligt (we hadden er eigenlijk gisteren naartoe door willen rijden) in Pallon, en ook nu drinken we dan maar alleen een kop koffie. We vervolgen dan onze route en inmiddels heeft de zon weer volop kracht. Het is een rustig stuk, met nog wel veel steile stukken erin (dalend), maar na het vliegveldje is alles minder dan 6%. Bij St. Clémant gaan we naar de andere oever en rijden dan prachtig door bossen en hoog boven de rivier op een weggetje dat tegen de bergwand ligt aangeplakt. In de rivier is nog veel activiteit van kano's en rafters. We blijven vrij hoog rijden, dalen dan naar de rivier toe maar rijden Embrun voorbij tot aan Baratier, slaan af naar de N94, doen inkopen en zetten 8 km lang het verstand op nul voor de drukke weg naar Savines le Lac. Daar wil een groep Zwitserse fietsers perse met ons, de tandem en zij eromheen op de foto!

10 september, 87 km.
Het is strakblauw als we opstaan, maar na 11u komt er (zoals voorspeld) wat lichte bewolking opzetten waar we wel blij mee zijn, want de wegen hebben niet veel schaduw van bomen. Als we wegrijden is het 9° en we doen na 1,5 km onze beenstukken maar aan de broek, want het is dalend in de schaduw van de bergen nog erg fris. De afdaling naar Colmars gaat mooi geleidelijk langs de rivier, en in het ochtendlicht zijn er mooie kleuren groen te zien. In het fraaie, ommuurde Colmars wordt de komende 3 dagen een boekenfestival gehouden en het is al helemaal voorbereid op wat komen gaat. We lopen er een halfuurtje rond en halen bij de VVV nog wat informatie op. De zon schijnt flink en 2 km voorbij Colmars gaan de broekspijpen weer af om de rest van de dag in de tassen te blijven.

Tot aan St. André moet er in het traject van vandaag licht worden geklommen: bij Thorame Haute en vóór La Mure, maar uiteindelijk daal je over een lengte van zo'n 37 km, de kust nadert! In St. André-les Alpes valt niet veel te beleven, er zijn alleen veel Parapentes in de lucht bezig en eentje maakt – vlak over ons hoofd scherend – een landing in een weiland langs de weg. De omgeving is hier echter vrij kaal en na onze lunch op een bankje bij de Jeux de Boules baan gaan we in de richting van St. Julien du Verdon: één heuvel en verder fraai langs het Lac Castillon, een groot stuwmeer. Tot aan de tunnel langs dat meer is het nog lelijk, daarna een stuk mooier. St. Julien is helemáál niks dus gaan we maar door naar Castellane! De weg langs het stuwmeer loopt vrijwel zonder hoogteverschil en aan het eind van het meer klimmen we 5 meter hoger (de kortste klim naar een col ooit!) naar de Col de Cheiron (887m) om daarna rustig te dalen naar Castellane waar we – na een bezoek aan de VVV en het aanschaffen van de juiste kaarten – besluiten om de Gorge du Verdon in te duiken!

11 september, 91 km.
Er hangt nog wat ochtendnevel en bewolking, maar dat trekt vrij snel weg en we fietsen weer onder een strakblauwe lucht. We hebben besloten om het rondje om (en door) de gorge af te maken en om 8.20u rijden we eerst langs het dorp om boodschappen te doen en klimmen dan nog een kilometer of 3 voor we aan de enorme afdaling beginnen naar het Lac de Ste. Croix. Tijdens deze klim zien we de rivier diep in de gorge liggen, maar aan de overkant ligt de weg waarop wij later vandaag de terugweg zullen rijden, en die weg ligt nog een flink stuk hoger dan waar wij nu rijden! Dat wordt weer klimmen! Wij dalen eerst ruim 500 meter, slaan af in de richting van het stuwmeer, rijden daar langs de oever en beginnen dan aan onze klim, weer terug de gorge in! Het eerste mikpunt is Aigunes en daar klimmen we vrij snel naartoe door een zacht glooiend landschap. Het is een mooi klein dorpje waar ook flink veel toeristen op af komen. We rusten er wat en eten een flinke chausson die ons voldoende energie geeft voor de klim die dan volgt en waarbij we een paar pittige stukken onder de pedalen krijgen. We kunnen de bergwand waar we tegenop fietsen mooi zien liggen en weten dat we aan de andere kant straks weer zicht zullen hebben op het deel dat we vanmorgen reden. Na de Col d'Iloire volgt een stuk waar we weer lopen, dan een mooi gedeelte met veel fraaie bochten en vanaf de Vaumale fontein lopen we het laatste stukje naar de pashoogte op 1202 meter hoogte. Uiteindelijk hebben we er 3 uur over gedaan om vanaf de weg aan de overkant, die nu heel erg in de diepte ligt, hier te komen. ↓

Op de hoogvlakte op weg naar Comps s-Artuby.

Vlugger dan ik gedacht had! Ook de rivier op de bodem van de gorge is heel ver weg! We dalen nu naar 800m hoogte, klimmen dan weer naar 1000m, dalen naar de pont de l'Artuby op 735m en klimmen dan maar weer terug naar 1004m! Dat schiet lekker op zo! →↑

12 september, 78 km.
Het is fris weer als we opstaan, maar de zon breekt door en het bekende blauw komt tevoorschijn. Als we weggaan kunnen we de eigenaar nergens vinden om af te rekenen! We kloppen op alle deuren, maar er is geen teken van leven. Uiteindelijk laten we het geld maar op de kamer achter met een briefje erbij. Om 9.30u rijden we weg, de vesten nog wel aan tegen de kou, maar als we even later de D54 naar Fagnières nemen en gaan klimmen, gaat alle extra kleding weer uit, want het is heet in de zon! De klim is maar kort, we moeten een heuvelrug over en dan dalen we weer het volgende dal binnen. In Fagnières zelf dalen we heel diep en lang het dorp binnen over smalle, groene, kronkelende weggetjes om op het dorpsplein halt te houden bij de grote fontein voor het café. Daar nemen we koffie, de winkels zijn bovendien open op zondag zodat ook boodschappen kunnen doen en daarna gaan we op weg naar Callas. Dat gaat over een droomweggetje door een droomlandschap vol groene rust. Fantastisch! Het lijkt wel of de weg over een oud spoortracé loopt. In Callas klimmen we naar de 440m hoge Col de Boussogne, niet zwaar, gaan dan dalend met veel bochten over de D425 naar Claviers. Dan weer het dal uitklimmen om vervolgens een kilometer of 5 over de heuvelkam op vrijwel gelijkblijvende hoogte te rijden.

13 september, 31 km.
Er hangt veel zeebewolking maar de zon schijnt krachtig. We doen het rustig aan en rijden om 9.15u weg voor een flinke klim (250m) naar Cabris en vanaf daar dalen tot aan Grasse. Bij de VVV staan we even stil, wennen wat aan de drukte en gaan op weg naar St. Jean – St. Mathieu. Een bewoonster van een huis (op een hoek waar we stilstaan om de kaart te bestuderen) wijst ons de weg, maar of we de weg hebben gereden die zij bedoelde is zeer de vraag!! We dalen sterk, komen in groene bossen, rijden over smalle en zeer steile weggetjes en paden, passeren beekjes en bruggetjes maar hebben geen idee waar we zijn, de kaart laat ons volledig in de steek. We vragen een passerende boer de weg en belanden dan toch nog heel onverwacht op de D7 naar Opio waar we bij de supermarkt boodschappen doen. Dan klimmen we via de D7 naar Rouret en dalen dan – langs de Miagne en de uitlopers van de Gorge du Loup – naar La Colle sur Loup waar we na wat getreuzel (zullen we verder gaan of niet?) een wonderbaarlijk adres vinden: Maison des Arts, een kunstenaarscentrum waar cursussen worden gegeven en de cursisten intern verblijven op prachtige kamers. Alleen zijn er nu nog kamers over en daar maken we dankbaar gebruik van. Een van de medewerkers komt uit Nederland en ze helpt bij het bijplaatsen van een bed in kamer 'Chagall'.